Hoe test je de haalbaarheid van je idee?

Heb je een lumineus idee bedacht voor je onderneming? Dan moedigen wij je alleen maar aan om het ook daadwerkelijk uit te voeren. We raden je wel aan om op voorhand een grondige haalbaarheidsstudie uit te voeren. Zo heb je meer zekerheid dat je idee niet alleen op korte, maar ook op lange termijn rendabel is. Bovendien willen banken vaak eerst een haalbaarheidsonderzoek en financieel plan te zien krijgen voor ze een lening verstrekken.

Welke onderdelen je studie het best omvat en wat je niet over het hoofd mag zien, ontdek je in deze blogpost.

1. Marktanalyse
2. Concurrentie-analyse
3. Commercieel plan
4. Organisatieplan
5. Financieel plan

1. Marktanalyse

Het zijn je (potentiële) klanten die uiteindelijk de doorslag geven of je concept succesvol is. Zij oordelen namelijk of ze al dan niet fan zijn van je product of dienst en of ze bereid zijn over te gaan tot aankoop. Je zal je leads moeten enthousiasmeren en overtuigen om met jou in zee te gaan.

Het is verleidelijk te denken dat je idee voor iedereen geschikt is, maar toch is het belangrijk je doelgroep duidelijk af te bakenen. Breng enerzijds in kaart wie je concreet wil bereiken, en anderzijds tot wie je je liever niet richt. De regel in de marketing luidt als volgt: “Als je iedereen wil aanspreken, bereik je niemand.” Hoe specifieker het beeld van je klanten, hoe beter je hun behoeftes kent en hoe gerichter je marketingstrategie wordt.

Hoe bepaal je je doelgroep?^[1] Omschrijf zo nauwkeurig mogelijk aan wie je je producten of diensten wil aanbieden. Zijn je klanten particulieren, bedrijven of beide? Wat zijn hun demografische en geografische kenmerken? De kans is groot dat je doelgroep online actief is. Als je met een fysieke winkel niet puur afhankelijk wil blijven van mensen uit je regio, en je je doelgroep zo optimaal mogelijk wil bereiken, is een webshop zeker interessant.

Na de standaardsegmentatie ga je dieper in op persoonlijkheidskenmerken om meer specifieke inzichten te verwerven: wat zijn de bezorgdheden van je klanten, wat zijn hun behoeftes, wat doen ze in hun vrije tijd, wat is hun koopkracht en wat kan die beïnvloeden?

Interageer met je doelgroep om af te toetsen of je product of dienst in trek zal zijn bij het publiek dat je aanspreekt. Marktonderzoek en persoonlijke bevragingen bieden hier dus absoluut een meerwaarde. Probeer een antwoord te vinden op vragen als: waarom vinden ze jouw idee interessant of waarom niet, zijn ze bereid om de prijs te betalen die jij in gedachten had, kopen ze liefst online of in een fysieke winkel, etc.

2.  Concurrentie-analyse

Om na te gaan of je product of dienst enigszins kans^[2] maakt op succes, sta je er best bij stil of je een verzadigde markt probeert te bestrijken of een markt waar nog niet veel spelers actief zijn. De concurrenten waartegen je het moet opnemen, bepalen voor een stuk of je idee haalbaar is.

Het is niet alleen interessant om te weten wie je concurrenten zijn, maar daarnaast heb je er ook baat bij hun sterktes en zwaktes te kennen. Je kan misschien nog wat van hen opsteken of eventueel zelfs samenwerken. Analyseer je concurrentie: wat is hun aanbod, wat is hun prijszetting, ligging, bieden zij speciale services aan waar je zelf nog niet over hebt nagedacht?

Probeer aan de hand van die informatie ook te achterhalen waarom klanten bij jou moeten aankloppen en niet bij je concurrentie. Wat onderscheidt jouw bedrijf van dat van je concurrenten?

3. Commercieel plan

De marketingmatrix (4 P’s) vormt de basis van je commercieel plan. Door de vier marketing-P’s^[3] (product, prijs, plaats en promotie) te beschrijven, definieer je wat je precies zal aanbieden, tegen welke prijs en op welke manier. Verwijs hierbij naar je marktanalyse, concurrentie-analyse en financieel plan om geen tegenstrijdigheden te vinden en een realistisch plan voor ogen te houden.

Product: Omschrijf je product of dienst uitvoerig. Welke voorraad moet je inslaan, rekening houdend met je voorspelde verkoopcijfers? Welke producteigenschap wil je naar voren schuiven? Als je wil dat je klanten bij jou komen voor de kwaliteitsgarantie, speel hier dan ook op in met je promotie. Denk daarnaast ook na over een klantvriendelijke dienst na verkoop. Je kan bijvoorbeeld een bedankingsmail sturen waarin je polst naar de klanttevredenheid en of er nog suggesties of opmerkingen zijn. Ook deze informatie biedt je de mogelijkheid om je diensten continu te verbeteren.

Prijs: Welke prijszetting kies je? Heb je hierbij rekening gehouden met je kosten en de koopkracht van je doelgroep? Heb je al nagedacht over de verschillende betaalmogelijkheden die je wil aanbieden?

Plaats: Welke regio wil je vooral bestrijken? Wil je een fysieke winkel, een webshop of beide?

Promotie: Hoe wil je je idee bekendmaken en promoten? Zet je social media in? Heb je al een herkenbare branding en huisstijl^[4] gekozen voor je onderneming?

4. Organisatieplan

Om van start te kunnen gaan, zijn er een aantal organisatorische knopen die doorgehakt moeten worden. Zo kies je bijvoorbeeld de geschikte rechtsvorm, welke verzekeringen je het best aangaat  tegen welke risico’s en de stappen die je onderneemt op het vlak van personeelsbeleid.

Besef ook dat je zeker niet alles zelf moet doen. Bepaalde zaken verlopen veel efficiënter als je ze uitbesteedt.

5. Financieel plan

Natuurlijk is het voor een solide start ontzettend belangrijk om het financiële plaatje te bekijken. Een goed uitgewerkt financieel plan opstellen is veel werk, maar het is belangrijk voor jezelf omdat je dan beter kan inschatten voor welke uitdagingen je staat met je startende onderneming. Bij vennootschapsvormen zonder aansprakelijkheidsbeperkingen is het niet verplicht een financieel plan voor te leggen, maar het is wel essentieel om de haalbaarheid van je concept na te gaan.

Bovendien is je financieel plan ook een belangrijke indicatie voor de bank. Om een lening goed te keuren, moet de bank kunnen inschatten wat je project zal opbrengen. Aangezien je als starter nog geen gerealiseerde cijfers kan voorleggen, moet de bank volledig op je voorspelling vertrouwen. Vandaar dat een goed doordacht financieel plan je kansen op een lening of kaskrediet verhoogt.

De beste manier om je financiële haalbaarheid te benaderen, is door je break-evenpunt als indicator te gebruiken. Het kan voor starters twee jaar duren voor het break-evenpunt bereikt wordt. Om professioneel advies te krijgen over de opstelling van je financieel plan,^[5] richt je je het best tot een expert.

Wat is de kostprijs van een haalbaarheidsstudie?

Je bepaalt zelf hoe uitgebreid je onderzoek is. Als je over voldoende kennis beschikt, kan je het zelf voeren en uitschrijven. Het zal wat tijd in beslag nemen, maar je krijgt er een schat aan waardevolle informatie en inzichten voor terug.

Als je je onderneming, de markt en je klanten door en door kent, ben je op elke situatie voorbereid en zal je gemakkelijker knopen kunnen doorhakken en vragen kunnen beantwoorden. Je zal bovendien ook sterker in je schoenen staan bij onderhandelingen met diverse partijen.

Sommige situaties blijven echter onvoorspelbaar. Zo kunnen bepaalde evoluties in omgevingsfactoren een invloed hebben op je sector en dus ook op je onderneming: nieuwe regelgevingen, sociale of ecologische factoren, technische evoluties, etc. Wees proactief op de markt en stuur je algemene businessplan tijdig bij, zo weet je te allen tijde voor welke situatie je zaak staat en wat de volgende groeistappen zijn.

Wil je inspirerende artikels en tips ontvangen op maat van startende ondernemers? Schrijf je dan in voor onze CCV Startersrubriek.

Meer lezen?

^[1] Hoe bepaal je je doelgroep?

^[2] Is er markt voor je product of dienst?

^[3] Wat zijn de 4 marketing-P’s?

^[4] Zo ontwikkel je een goede huisstijl

^[5] Hoe stel ik een business- en financieel plan op?